Hiện tượng cháy lá sầu riêng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Nhưng có thể nói, rầy xanh, nấm bệnh,… là những nguyên nhân phổ biến gây nên hiện tượng cháy lá sầu riêng trong giai đoạn nuôi bông. Thấu hiểu trăn trở này của quý nhà nông, Đức Thành lưu ý một số giải pháp có thể thực hiện dễ dàng, giúp vườn được chăm sóc và kiểm soát tình trạng này hiệu quả.
Nguyên nhân cháy lá sầu riêng
Bệnh cháy lá sầu riêng có thể xuất phát từ ba nhóm nguyên nhân chính: tác nhân sinh học (nấm, vi khuẩn), tác nhân phi sinh học (yếu tố môi trường) và yếu tố nội tại của cây (sốc dinh dưỡng, cây yếu). Các nguyên nhân này có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc kết hợp, làm tăng mức độ gây hại.
1. Tác nhân sinh học
- Nấm Phytophthora: Đây là nấm đất tồn tại dưới dạng bào tử trong đất hoặc tàn dư thực vật. Khi gặp điều kiện ẩm độ cao hoặc đất đọng nước, bào tử nảy mầm, xâm nhập vào mô lá qua vết thương hoặc khí khổng, gây ra các vết hoại tử và hiện tượng cháy lá. Lá bị bệnh thường có đốm nâu đen, mép lá khô cháy như bị lửa đốt, đôi khi viền vàng xung quanh. Trong điều kiện ẩm có thể thấy lớp mốc trắng mịn ở mặt dưới lá.
- Nấm Colletotrichum: Tấn công mạnh trong điều kiện nóng ẩm, gây đốm lá tròn hoặc không định hình, màu nâu đen, sau đó lan rộng làm cháy cả phiến lá. Trên vết bệnh thường xuất hiện các chấm đen nhỏ (bào tử nấm).
- Vi khuẩn Erwinia: Phát triển mạnh khi ẩm độ cao, xâm nhập qua vết thương, tiết enzyme phân hủy mô lá khiến lá bị thối nhũn, xuất hiện đốm nước màu nâu, rìa vàng hoặc nâu sẫm
2. Tác nhân phi sinh học
- Nhiệt độ cao, nắng gắt, gió nóng hoặc đất nhiễm mặn có thể gây cháy lá cơ học. Vào mùa mưa, vườn bị ngập úng kéo dài khiến rễ thiếu oxy, ethylene trong cây tăng đột ngột gây rụng lá, cháy lá. Thời tiết thay đổi thất thường, sốc nhiệt hoặc sốc phân bón cũng làm cây bị tổn thương, tạo điều kiện cho nấm bệnh tấn công.
- Cháy lá sầu riêng do sử dụng phân bón quá liều: Tình trạng này xảy ra khi bón quá nhiều phân vô cơ, đặc biệt là NPK có hàm lượng lân và kali cao. Khi đó, rễ cám bị cháy, dẫn đến chóp lá và rìa lá cháy khô. Khi cây bị ngộ độc phân, nhà vườn nên tưới phân hữu cơ HTO Care – Humic My để giải độc đất, làm dịu rễ và kích thích cây ra rễ non mới.
3. Cháy lá sầu riêng do rầy xanh tấn công
- Rầy xanh có vòng đời 12–14 ngày, trứng được đẻ trong lá non vừa nhú khoảng 1cm, mỗi con cái đẻ 22–28 trứng. Sau 3–4 ngày trứng nở thành rầy non, gây hại mạnh trên lá non.
- Một số ký chủ phụ của rầy xanh gồm cà tím, đậu bắp, ớt, dâm bụp, cối xay, mướp, đậu phộng… giúp rầy trú ẩn xung quanh vườn sầu riêng.
- Triệu chứng cháy lá do rầy xanh: lá non xuất hiện chấm vàng li ti, mép lá cháy, xoăn lại, khô dần và rụng. Nếu mật số rầy cao, lá non rụng trước khi kịp mở. Bà con cần phun phòng khi cây xuất hiện mũi giáo đến khi lá cuối cùng trong cơi đọt mở ra và chuyển thành lá lụa.
- Trường hợp rầy khó kiểm soát, có thể phun thuốc hóa học chứa các hoạt chất Cartap (Betadan 95WP), Emamectin Benzoat (DT EMA 40EC), Abamectin (DT ABA 60.5EC) để diệt rầy hiệu quả.
Biện pháp phòng trị cháy lá sầu riêng
Để quản lý bệnh cháy lá hiệu quả, bà con nên áp dụng biện pháp tổng hợp (IPM), kết hợp kỹ thuật canh tác, chế phẩm sinh học và thuốc hóa học hợp lý.
1. Biện pháp canh tác – phòng bệnh là chính
- Chọn đất cao ráo, thoát nước tốt, tránh để vườn ngập úng.
- Trồng với mật độ hợp lý, tỉa cành tạo thông thoáng, giúp ánh sáng xuyên đều tán cây.
- Bón phân cân đối, hạn chế bón đạm quá mức. Bổ sung canxi, kali, silic, phân hữu cơ vi sinh để tăng sức đề kháng.
- Kiểm soát cỏ dại, vệ sinh vườn thường xuyên, thu gom lá bệnh tiêu hủy để cắt nguồn lây lan.
2. Sử dụng chế phẩm sinh học
- Dùng nấm đối kháng Trichoderma spp. trộn với phân chuồng hoai hoặc rải trực tiếp quanh gốc để ức chế nấm gây bệnh.
- Sử dụng vi khuẩn Bacillus subtilis, Bacillus amyloliquefaciens phun định kỳ 15–20 ngày/lần vào mùa mưa hoặc khi thấy dấu hiệu bệnh chớm xuất hiện.
3. Biện pháp hóa học
- Luân phiên các hoạt chất thuốc để tránh hiện tượng kháng thuốc.
- Có thể sử dụng các thuốc như Rubbercare 720WP, Upper 400SC, Villa-Fuji 100SL để phun hoặc tưới gốc.
- Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh lúc trời nắng gắt hoặc mưa.
- Sau mưa cần thoát nước nhanh, xới phá váng và kết hợp tưới thuốc phòng nấm nếu cần.
- Vào mùa nắng, che gốc bằng rơm rạ, tưới đủ nước để tránh cây bị sốc.
Kết luận
Trên đây là những dấu hiệu và giải pháp khi sầu riêng bị cháy lá. Hi vọng thông tin mà Đức Thành mang tới hữu ích cho quý bà con. Phòng bệnh sớm, canh tác hợp lý, kết hợp chế phẩm sinh học và thuốc đặc trị sẽ giúp bà con bảo vệ vườn sầu riêng khỏe mạnh, tăng năng suất và chất lượng trái.
Liên hệ
Thuốc trừ bệnh Upper 400SC, phân hữu cơ HTO Care,… và một số sản phẩm được Đức Thành giới thiệu trên đây đều hiện đang có bán tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp trên toàn quốc. Quý bà con có nhu cầu mua hàng, có thể gọi về số hotline 0933 921 349 để được hướng dẫn ra cửa hàng gần nhất.
Hiện nay, công ty TNHH Đức Thành đang mở rộng phạm vi trên toàn quốc. Quý đối tác có nhu cầu hợp tác mở đại lý, vui lòng gọi về số hotline 0933 921 349 để được tư vấn rõ hơn.